Page 126 - Gastronomi Dergisi
P. 126

G  A  S  T  R  O N O   M  İ

                                                           gastro bilim




                                              Gelenekten günümüze…

                   Karabuğdayın sofra hikâyesi




                              Gastronomi dünyası, keşfedilmeyi bekleyen lezzet hazineleriyle dolu. İşte bu hazine
                         sandıklarından biri de "karabuğday". Kökleri Güneydoğu Asya'da olan bu tahıl, yıllar içinde hem
                         sağlığa olan faydaları hem de mutfakta yarattığı eşsiz tatlarla ön plana çıktı. Gelin, karabuğdayın
                                           gastronomi dünyasındaki yolculuğuna birlikte göz atalım.
                                                              Dr. Turhan Doğan
                                                              Saitama/Japonya








































                  İsmi buğday olmasına rağmen aslında   ülkemizdeki tarımsal üretimine ise   Litvanya, Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya
                  o bir buğday türü değil. Hatta tahıl bile   Gümüşhane ilinde 20 ton kapasite ile son   ve Polonya'da yenildi; Belarusça,
                  değil. Kuzukulak familyasına ait geniş   yıllarda başlandı.           Ukraynaca ve Rusça dillerinde Yunanca
                  yapraklı bir bitkinin tahıla yakın içeriği                            tahıl anlamına gelen “greçka” kelimesi ile
                  sebebiyle birçok ülkede tüketile gelen bir   Hem yemek hem içecek                  kullanıldı. Karabuğday
                  besin kaynağı. İnsanlık sofrasına ilk olarak   Karabuğdayın son yüzyılda tüm       bu bölgelerde lapa
                  8 bin yıl önce Güneydoğu Asya’da girdiği,   dünyaya yayıldığını görüyoruz.         şeklinde; et suyu ile
                  buradan Çin ve Japonya’ya yayıldığı   Bugün dünyanın dört bir               haşlanan bulgur kıvamında
                  düşünülüyor.                       yanında yetiştirilmekte olan            lapası yapılan bir yemek olarak
                  Karabuğday, Asya’daki yaygın tüketimi   karabuğday sofralarda da yerini    oldukça yaygın olarak tüketiliyor.
                  hala devam eden bir tarım ürünü.   alıyor; geleneksel mutfağın                 Japonya mutfağında ise
                                                                                                   karabuğdaydan yapılan
                  Günümüzde ise Rusya, gerek üretim ve   vazgeçilmezi olurken
                  gerekse tüketimde ilk sırada yer alıyor.   modern gastronominin                   “soba” ismi verilen bir tür
                                                                                                    erişte yemeği çok yaygın
                  Dünyada yaklaşık iki milyon ton üretilen   yaratıcı tariflerinde de               yapılıyor.
                  karabuğday, glütensiz içeriği ve özellikle   sıkça kullanılıyor. Kabuğu
                  çölyak hastaları için en iyi alternatif unlu   çıkarılmış tane, 20'nci          Karabuğday yemeklerinin
                  mamul olmasından dolayı bütün dünyada   yüzyılda dünya çapında en              Amerika’da “kaşa” olarak
                  yaygınlaşmaya başladı. Karabuğdayın   yaygın kullanılan karabuğday          adlandırılması ise Rusya, Polonya
                                                     biçimiydi ve öncelikle Estonya, Letonya,



          126
   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131