Page 108 - Gastronomi Dergisi
P. 108

G  A  S  T  R  O N O   M  İ

                                                          atık yönetimi




                                                     15 yıldır işletmeler için atıksız projeler kurgulayan
                                                     Serdar Sağlamtunç gerek sipariş gerek pişirilme

                                                     aşamasında yeterli dikkatin gösterilmemesi
                                                     sebebiyle restoranların en çok parayı gereksiz yere
                                                     oluşan atıklardan kaybettiğine dikkat çekiyor.


                                                     kaybediyoruz. Bunun önlemini almak çok
                                                     kolay. Soğutucumuz aynı ama burada
                                                     nemlendirici ilave etmemiz lazım.”
                                                     İşletmeciler gözükmeyen
                                                     maliyetleri dikkate almıyor
                  Serdar Sağlamtunç:                 ama…
                  İşletmelere en çok parayı          Bunun dışında atığı önlemek için ürünün
                  atıklar kaybettiriyor              pişirilmesiyle ilgili sıkıntılar oluyor. Eğer bir
                  15 yıldır şirketler için atıksız projeler   ürünü iyi pişirmezsek bu ürün çok fazla
                  kurgulayan DM şirketinin sahibi Serdar   tüketilmiyor. Bu da bizim için bir zarar. Bu
                  Sağlamtunç, restoran ve otellerin atık   zarar, atık artışına yol açıyor. İdeal olan
                  yönetiminde dikkat etmesi gereken   hammadde ile ürünün uyumlu olması.
                  noktaları Gastronomi Dergisi’ne anlattı.   Ürün geldi, pişirdiniz ve atık oldu. Bunun
                  Otel ve restoranlarda atık sürecinin   depolanması, hazırlanması, pişirilmesi
                  sipariş aşamasında başladığını belirten   ve kullanılmaması işletme için maliyet
                  Sağlamtunç, şöyle devam etti: “Şef, ‘Bana   oldu. Bunlar, gözükmeyen maliyet!
                  şu kadar kilogram kabak, kıvırcık salata   Fakat işletmelerin en çok para kaybettiği
                  lazım’ diyor. Onun istediği özelliğe uygun   yerler. Bunu biz projelerde anlatmaya
                  olarak malzemenin depoya gelmesi   çalışıyoruz ama işletmeci ya da yatırımcı
                  önemli. Malzeme geldi. İkinci aşama   çok dikkate almıyor. Bir işletmenin para   proje aşamasında karar verilmesi lazım.
                  başladı. Kontrol ettik malzeme hakikaten   kazanabilmesi için bu noktalara dikkat   Hangisi yapılacak. Altyapının bunlara
                  düzgün. Bu malzemeyi koyacağımız   etmesi lazım.                      göre hazırlanması lazım. Altyapı eğer
                  deponun fiziksel şartları önemli. Deponun   Restoran veya otel kurulurken   hazırlanmazsa mutfakta kritik bir risk alanı
                  soğutma derecesi ve nem oranı çok çok                                 olan kirli ve temiz malzeme karşılaşmasını
                  önemli. Bu ikisi olmazsa ürünler çöp   atık sistemi unutulmamalı!     önleyemeyiz. Bu da bize risk yaratır.
                  oluyor. Daha çabuk atık hale geliyor.   Bir sonraki aşama da atıkların   Eğer altyapıyı tekniğine uygun yapar isek
                  Gıda üretiminde soğutma derecesi   değerlendirilmesi. Biz son 15 yıldır atıkları   atık kirli olduğu için tamamıyla ortadan
                  ve nem oranına dikkat edilmediği için   hammadde gibi düşünmeye başladık.   kalkacaktır. Temiz şekle dönmüş olacak,
                  oluşan atıklarla maalesef çok karşılıyoruz.   Özellikle mutfaklardan çıkan organik   riskimiz ortadan kalkmış olacak.
                  Aldığımız ürün tarladan depoya gelene   atıklar bize kompost dediğimiz toprak   Restoranlarda yapay zekayla
                  kadar zaten kayba uğruyor. Biz bu   türü veya biyogaz olarak geri dönüyor.
                  kaybı kendi depolarımızda kontrol   Dolayısıyla atık ortadan kalkıyor ve bize   atık yönetimine biz niye
                  edemezsek işletmenin cebinden para   faydalı iki çeşit ürün veriyor. Ama bunların   geçmeyelim?
                                                                                        Türkiye’de henüz yok ama yurt dışında
                                                                                        atıkların önlenmesiyle ilgili yapay zekalar
                                                                                        kullanılıyor. Yapay zekaya sahip sensörler
                                                                                        ürünün ne kadarının atıldığını raporluyor.
                                                                                        Basitçe; tabağı siz çöpe atarken sensör
                                                                                        görüyor ve içinde ne olduğunu yazıyor.
                                                                                        ‘3 parça patates, 2 parça domates’ gibi.
                                                                                        Bunu kaydediyor ve gün sonunda bunu
                                                                                        raporluyor. Örneğin, “Pişirime dikkat
                                                                                        edilmediği için yarım kilo patates ya
                                                                                        da bir paket makarna kaybı oldu.” Bu
                                                                                        sistemler henüz Türkiye’de yok ama
                                                                                        yurt dışında pandemiyle birlikte artan
                                                                                        maliyetleri karşılayabilmek için işletmeler
                                                                                        atık yönetiminde yapay zekalı sistemleri
                                                                                        kullanmaya başladı.”



          108
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113