Page 132 - Gastronomi Dergisi

G A S T R O N O M İ

dosya

SOSLAR
Şefin imzası, lezzetin tamamlayıcısı:
SOSLAR

Gastronomi dünyasında soslar, en yaygın şekilde yemeğin tamamlayıcısı ve lezzet
artırıcısı olarak tanımlanıyor. Küçük bir dokunuşla en basit yemekleri bile şölene
dönüştürmek isteyenlerin en pratik ve ekonomik yolu sos kullanımından
geçiyor. Biz de dünyada ve ülkemizde sos kültürünün nereye
evrildiğini, sos tüketiminde yükselen trendleri ve sektörün
bugünkü durumunu sizin için derledik.
Özgür KARABOĞA

Soslar, damağa hitap etmenin ötesinde Antik Roma döneminde yapılan hazırlanmasının çok fazla değişmediği
tabakları renk paletine dönüştürerek kazılarda “Balık Sosu” olarak kullanıldığı kabul ediliyor. Haçlı seferleri sırasında
göze de hitap ediyor. Renkleri iştah açıcı düşünülen pek çok mutfak eşyası ve Orta Doğu'dan egzotik baharatlar popüler
etkisinin yanı sıra yemeklere sanatsallık baharat kalıntılarına ulaşıldığını biliyoruz. hale geldi. 15. yüzyılda şefler, sosları
katıyor. Soslar; yenilen yemeğin hazzını Bu durum sosların tarihi hakkında ocakta kaynatarak kullanmayı öğrendiler.
ve tadını katladığı gibi, sofraya eğlence bizleri yaklaşık 2 bin yıl öncesine Ayrıca daha iyi doku ve pürüzsüzlük için
ve keşif katıyor. Fransızca kökenli kadar götürüyor. Roma İmparatorluğu sosları berraklaştırma ve süzme hakkında
(sauce) bir sözcük olan sos, Latince'de döneminden kalma önemli bir yemek bilgi edindiler. Sosların başlangıcı
"tuzlu" anlamına gelen salsus pişirme metni olan Apicius'a atfedilen klasik Fransız mutfağına dayandırılıyor.
sözcüğünden geliyor. Dünyanın her sos kayıtları; otlar, baharatlar, sirke, bal Genellikle 13. ve 14. yüzyıllar arasında
yerinde sos yapımı mutfağın en ince ve garum adı verilen fermente balık Batı yemeklerinde sosların etkisi ciddi
ve özen isteyen işi olarak görülüyor. sosu içeren oldukça tecrübeli bileşenleri olarak görülüyor. Klasik Fransız sosları
Peki sosların tarihsel yolculuğu nasıl içeriyor. Roma döneminden Orta Çağ'a yüzlerce yıl içinde gelişmiş olup dünya
olmuştur? kadar geçen dönemde Avrupa sosunun çapında şefleri ve mutfakları etkilemiş.

130