Page 126 - Gastronomi Dergisi
P. 126

G  A  S  T  R  O N O   M   İ

                                                                 dosya




                  sadece son tüketim tarihi bulunuyor. Son                              süreci hızlanıyor. Kolajen yapımını artıran
                  tüketim tarihi geçmiş bu ürünlerin asla                               ve kolajenin dokulardaki etkisini arttıran
                  tüketilmemesi gerekiyor” diyor.                                       C vitamini, D ve K vitamini, kalsiyum,
                                                                                        çinko kullanımı ile hem bağışıklık
                  Deprem bölgesinde pestisitler gibi
                  çeşitli kimyasal maddelerin satıldığı                                 destekleniyor hem de yara iyileşmesi,
                                                                                        kemiğin yeniden yapılanması hızlanıyor”
                  yerlerin yıkıldığını ve ciddi zarar görmüş
                  olabileceğini, bu zehirli kimyasalların                               diye konuşuyor.
                  yeraltı sularına karışmış olabileceğini                               Kolajen artırıcı besinlerin yanında
                  anlatan Saner, “Yeraltı sularında insanlar,                           enflamasyon önleyici diyetin bir
                  hayvanlar ve bitkiler için riskler oluşturan                          parçası olması gereken bitkiler ve
                  pestisit gibi zehirli maddelerin bulunması                            baharatların (zerdeçal, zencefil, karanfil,
                  riski var. Bunun üzerinde durulması                                   tarçın, biberiye, maydanoz, kekik,
                  gerekiyor. Özellikle suların kirlilik derecesi                        adaçayı, kekik, kırmızıbiber, karabiber,
                  çok sıkı biçimde kontrol edilmeli”                                    fesleğen ve nane gibi) tüketimine de
                  değerlendirmesinde bulunuyor. Samim                                   ağırlık verilmesi gerektiğini paylaşan
                  Saner, deprem bölgesinde ağırlıklı   süreçlerine takviye olarak multivitamin/  Yazıhan, embriyojenik bir besin olması
                  olarak konserve, kuru gıda, makarna   mineral desteklerinin sağlanması da   nedeniyle yumurtanın da bu dönemde
                  gibi hemen bozulmayan ve uzun ömürlü   önem taşımaktadır. Afet bölgelerinde   önerilebilecek protein içeriği zengin ve
                  ürünlerin tüketilmesini ya da yemeklerin   paketlenmiş gıdaların tüketimi gıda   güçlü bir diğer besin olduğuna dikkat
                  yerinde pişirilmesi gerektiğini sözlerine   kaynaklı enfeksiyonların kontrolü   çekiyor. Çocuk, yaşlı, hamileler, engelliler
                  ekliyor.                           açısından öneriliyor” diyor.       ve ciddi ek hastalığı olanlarda afet sonrası
                                                                                        dönemde beslenme uygulamalarında
                  Prof. Dr. Nuray Yazıhan:           “Yara ve kırıkların tedavisinde    daha dikkatli olunması gerektiğini
                  “Paketlenmiş gıdalar tercih        kolajen kaynaklı gıdalar           anlatan Prof. Dr. Nuray Yazıhan, “Bu
                  edilmeli”                          tüketilmeli”                       kişiler enfeksiyonlar açısından da daha
                                                                                        fazla risk altındadırlar. Özel beslenme
                                       Uzun yıllardır   Deprem sırasında kişilerde ciddi kas,   gereksinimi duyulan çölyak gibi
                                       gıdaların     kemik, doku zedelenmesi oluşmuşsa   hastalarda da mümkün olduğunca hızlı
                                       sağlık etkileri,   hastaların özellikle potasyum, kalsiyum,   uygun besinlerin tüketimine geçilmelidir”
                                       özellikle     magnezyum, fosfor ve sodyum        ifadelerini kullanıyor.
                                       bağışıklık    düzeylerine dikkat edilmesinin büyük
                                       sistemi ve    önem teşkil ettiğini açıklayan Nuray   “Fonksiyonel gıda üretimi
                                       rejeneratif tıpla   Yazıhan, “Uzun dönem susuzluktan   önem kazandı”
                                       ilgili çalışmalar   ve deprem sırasında ciddi kas, doku
                                       yürüten       ezilmesi, kanlanmanın bozulması olarak   Gerek Kovid-19 döneminde gerekse
                                       Ankara        tanımladığımız crush sendromundan   afetlerde güvenli gıda kavramının
                                       Üniversitesi   en çok etkilenen organ böbreklerdir.   devamlı olarak gündeme geldiğini
                                       Tıp           Böbreklerin korunması amacıyla, kişilerin   kaydeden Yazıhan, “Özellikle deprem
                                       Fakültesi İç   sıvı ihtiyacı yeterli düzeyde karşılanmalı   bölgelerinde kolay bozulmayacak, erişimi
                  Hastalıkları Ana Bilim Dalı, Fizyopatoloji   ve beslenme düzenlemesi yapılırken   kolay, besin değeri yüksek farklı yaş
                  Bilim Dalı ve Sağlık Bilimleri Enstitüsü.   bu dönemde yüksek potasyumlu   gruplarının vitamin/mineral ihtiyacını
                  Disiplinlerarası Gıda Metabolizma Klinik   yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Travma   karşılayabilecek şekilde zenginleştirilmiş
                  Beslenme Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.   sonrası dönemde açık yaraların,   fonksiyonel gıdalara ihtiyaç duyuluyor.
                  Dr. Nuray Yazıhan, deprem sonrası   kırıkların iyileşmesi, kas, eklem, kemik,   Bu kapsamda geniş yelpazede ürün
                  erken dönemin daha çok ciddi tıbbi   damar dokusunun yeniden eski haline   profilleri oluşturulmasıyla afet dönemleri
                  müdahaleleri gerektirirken, deprem   gelebilmesi için kolajen destekleri de   dışında da tüketilebilecek ürünler
                  sonrası orta ve uzun dönemde iyileşme   önem taşıyor. Haşlanmış kemikli et ve   günlük hayatımıza kazandırabilir. Gıda
                  sürecinde bedenin fiziksel ve ruhsal   kemik suyu, balık gibi doğal kolajen   sektörünün bu gerçeği göz önünde
                  durumunun da gerekli tıbbi tedaviler,   kaynaklarının tüketimiyle yara iyileşme   bulundurarak aksiyon olmasında yarar
                  psikolojik destekler, doğru beslenme ve                               vardır” şeklinde konuşuyor.
                  iyileşme sürecini hızlandıran fonksiyonel
                  gıdalar ve takviyelerle desteklenmesi
                  gerektiğini anlatıyor. Deprem bölgesinde
                  yaşam/ortam koşullarına bağlı olarak
                  ve gıda güvenliği de göz önünde
                  bulundurularak temel besin ihtiyaçlarını
                  karşılayacak kuru besinlerin yanı sıra
                  uzun ömürlü sıvı besinlerin tüketimine
                  öncelik verilmesi gerektiğinin altını çizen
                  Yazıhan, “Bu noktada izlenen beslenme




          126
   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131