Page 99 - Gastronomi Dergisi
P. 99
G A S T R O N O M İ
haber
Yapay et üretiminin avantajları
GLADER Yönetim Kurulu Üyesi Gönül hastalıkların görülme insidansı önemli
Silav Tuzlu, yapay et üretiminin avantajlarını ölçüde azaltılabilir.
şöyle sıraladı:
• Yapay ete geçişle iklim değişikliğinde
• Yapay etle hayvanların acı çekmesi önemli etkisi görülen sera gazları salınımı
önlenebildiği gibi et üretiminde kullanılan yüzde 90 oranında azaltılabilir. Bu da
hayvan sayısında da azalma olabilir. karbon ayak izinin azaltılması anlamına
geliyor.
• Yapay et üretimiyle et bileşimi ve kalitesi
üzerinde daha iyi kontrol sağlanabilir. • Yapay et artan dünya nüfusunun
beslenme ihtiyacına cevap verebilir.
• Teorik olarak tek bir çiftlik hayvanı
bütün dünyanın et tedarikini sağlamak için • Geleneksel yöntemlerle etin üretilmesi
kullanılabilir. için aylar veya yıllar gerekirken, yapay et
üretiminde bu süre birkaç haftaya kadar
• 10 kök hücre 2 ay boyunca sürekli düşebiliyor.
olarak bölünür ve farklılaşırsa 50 bin ton et
üretilebilir. • Et üretmek için kullanılan toprak
ve su kaynaklarının yüzde 80’e kadar
• Et kontaminasyonu ve gıda kaynaklı
azaltılabilmesi mümkündür.
Gönül Silav Tuzlu: “Alternatif gerçekleştirildiğini anlatan Gönül Silav 1,5 milyar insanın geçim kaynağını
protein arayışları yapay eti Tuzlu, “Bu çalışmada hayvanlardan sağlıyor. Avrupa Birliği ülkeleri genelinde
ortaya çıkardı” aldıkları kök hücreleri laboratuvar hayvansal üretimin tarımdaki payı daha
koşullarında olgunlaşmış kas dokusu yüksek olup yüzde 50 civarındadır.
Panelin ilk konuşmacısı olan GLADER haline getirdiler. Mark Post ve ekibi Ülkemizde ise çalışanların yüzde 25’i
Yönetim Kurulu Üyesi Gıda Yüksek sadece 3 ayda kas şeridini birleştirerek hayvancılık sektöründe istihdam ediliyor.
Mühendisi Gönül Silav Tuzlu, elde ettikleri eti bir hamburger köftesi Böylesine devasa bir sektörün radikal
günümüzde sağlıklı beslenme trendinin olarak tadıma sundu. İlk denemelerde bir biçimde değişime uğraması ve yerini
yükselmesi ve sosyo-ekonomik küçük ölçeklerde yapay et üretimi yapay ete bırakması bugün için pek de
gelişmelerle birlikte karbonhidrat gerçekleşti” dedi. gerçekçi değil. Yapay et tabii ki gelişimini
ağırlıklı beslenmenin yerini proteinlerin sürdürerek belli bir hacme ulaşacaktır.
almaya başladığını belirtti. Bu durumun Prof. Dr. Ali Aydın: “İnsanoğlu Ama hiçbir zaman doğal yollardan
proteinlere olan talebi artırarak doğal etten kolayca üretilen kırmızı etin yerini alabileceğini
geleneksel et üretimi üzerinde ciddi vazgeçmeyecek” düşünmüyorum.”
baskılar yarattığına dikkat çeken Tuzlu,
“Bu da et ikameleri, “in vitro et” dediğimiz Panelin ikinci konuşmacısı olan İstanbul
yapay et üretimi, genetiği değiştirilmiş Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda
etler veya klonlanmış hayvanlardan Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü Öğretim
elde edilen etler gibi alternatif protein Üyesi ve Türkiye Bilimler Akademisi
kaynağı arayışlarına yol açıyor. Doğal Üyesi Prof. Dr. Ali Aydın, kırmızı
et; kas, yağ, bağ dokusu ve kemikler etin çok önemli vitamin ve mineral
dahil olmak üzere birçok dokudan kaynağı olduğunu belirterek, yapılan
oluşur. Kesimden sonra hücrelerin araştırmalarda kronik hastalıklardan
oksijenden mahrum kalması nedeniyle korunabilmek için işlenmemiş yağsız
gerçekleşen biyokimyasal reaksiyonların kırmızı et tüketiminin önerildiğini ifade
ardından olgunlaşan kas dokusudur. etti. Bazı araştırmacıların günde 180
Yapay et ise, canlı bir hayvandan alınan gram düşük yağlı kırmızı et tüketimiyle
kök hücrelerden üretilen kas dokudur. sağlık açısından herhangi bir sorun
Yapay et üretimi tamamen kas dokusunu yaşanmadığını görüşünü savunduğunu
çoğaltma üzerine kurgulanmıştır” diye kaydeden Aydın, “Araştırmacılar, kırmızı
konuştu. etin günde en az 2 öğüne dağıtılarak
tüketilmesinin doygunluk, ağırlık kontrolü
İlk yapay et hamburger köftesi ve kas gücü açısından önemli olduğunu
oldu bildirmektedirler” dedi.
Yapay et düşüncesinin temellerinin Verilerin dünyada kırmızı et üretiminin
1990’lı yıllarda atıldığını, ancak ilk kez artış trendinde olduğunu ortaya
teoriden bir gerçekliğe dönüştüren koyduğunu aktaran Prof. Dr. Ali Aydın
çalışmanın 2013 yılında Hollanda’da şunları söyledi: “Hayvancılık sektörü
Maastricht Üniversitesi’nden Profesör dünyada gayri safi milli hasılanın yüzde
Mark Post ve ekibi tarafından 40’ını oluşturmakta olup, yaklaşık
99
