Gıda enflasyonu yakın zamanda ortadan KALKMAZ!
COVID-19 salgının başlamasından bu yana temel gıda fiyatlarına doğrudan etkisi olan tarım emtialarının fiyatlarında görülen artış da gıda fiyatlarının yükselişini sürdüreceği endişelerini güçlendiriyor.
ABD vadeli işlem piyasalarında kahve, süt, şeker, buğday, yulaf ve portakal suyunun toplu sözleşmelerinin fiyatları, şirketlerin büyük hacimli alımları veya emtia maliyetlerine karşı hedge işlemleriyle birlikte 2019’a göre ortalama yüzde 28 arttı.
Fiyatlardaki artış çok daha fazla hissedilecek
FAO Gıda Fiyat Endeksi de nisanda on yılın zirvesini görmüştü. FAO kıdemli ekonomisti Abdolreza Abbassian gıda enflasyonunun yakın bir zamanda ortadan kalkmayacağını belirtiyor. Gıdanın daha az işlendiği ve harcanabilir gelirin temel ürünlere harcanan kısmının daha yüksek olma eğiliminde olduğu gelişmekte olan ülkelerde, tarımsal emtia fiyatlarındaki artışın çok daha fazla hissedilmesi bekleniyor.
Yoksul nüfus çok etkilenecek
Dünya Bankası, fiyatlarındaki artışın en çok, salgın sırasında 90 milyon artışla 20 yılın en büyük büyümesini kaydeden aşırı yoksul nüfus grubunu etkileyeceğini tahmin ediyor. Çin'den gelen güçlü talep, COVID-19 salgınından bu yana hükümetlerin tahıl stoklaması ve başlıca ihracatçı ülkelerdeki kuraklık, tarım ürünleri fiyatlarındaki artışta etkili oldu.
Fiyat artışı hız kesmiyor
Buğday fiyatları geçen yılın başından bu yana yüzde 16 artarken, mısır yüzde 60'tan fazla arttı. Süt vadeli işlem fiyatları 2019 ortalamasından yüzde 12 daha yüksek düzeyde. 2020'nin başından itibaren şeker için vadeli işlem fiyatları yüzde 25 artarken, portakal suyu vadeli kontrat fiyatı aynı dönemde beşte bir oranında arttı. Soya yağı vadeli kontratı geçen yılın başından bu yana neredeyse yüzde 90 artarken, soya fasulyesinde fiyat neredeyse yüzde 60 arttı.
Navlundaki keskin artış da eklendi
Mısır ve Pakistan gibi yiyeceklerinin büyük bir kısmını ithal eden ülkeler için, malzeme fiyatlarına navlundaki keskin artış da eklendi. Navlunu izleyen Baltık Kuru Yük Endeksi emtia talebindeki artış ve pandemi kaynaklı darboğazlar nedeniyle on yılın üzerinde bir sürenin zirvesini gördü.