Çay hasadı öncesi Karadeniz’de koronavirüs endişesi

İşte Dünya Gazetesi yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın o yazısının ilgili bölümü:

Koronavirüs salgını, uygulanan kısıtlamalar, sokağa çıkma yasağı nedeniyle geçen yıl çay hasadı ile ilgili büyük sıkıntılar yaşandı. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük kentlerde yaşayanların çay hasadı için Rize, Trabzon, Giresun’a dönmeleri büyük sorun olmuştu.

Bu yıl da kısıtlamalar devam ediyor, şehirlerarası seyahat izne bağlı. Çay üretim merkezlerindeki üretici, işçi, esnaf, sanayici, tüccar ve bölgede yaşayan hemen herkes endişeli, koronavirüs vakalarının rekor seviyeye ulaştığı Karadeniz Bölgesi’nde dışarıdan gelecek on binlerce çay bahçesi sahibi ve işçilerin vaka sayısını tırmandıracağı endişesi yaşanıyor.

Ramazan Bayramı sonrası başlayacak çay hasadı için çalışmaların şimdiden başlatılması isteniyor. Özellikle İstanbul ve diğer büyük kentlerden bölgeye gelecek çay bahçesi sahiplerinin teste tabi tutularak sonucu negatif olanlara izin verilmesi gerekiyor. Testi negatif çıkanların da transit olarak bölgeye ulaşması ve ulaştıktan sonra da en az 10 gün karantinada tutulmaları isteniyor.

Geçen yıl olduğu gibi bu hasat döneminde de Azerbaycan ve Gürcistan’dan çay toplamak için işçi getirilemeyecek. Bölge içinden ve diğer illerden çay toplamak üzere işçiler hasada gelecek. Test ve karantina uygulaması çay toplamada çalışacak işçiler için de yapılmalı. Aksi takdirde zaten çok yüksek olan vaka sayısı, Karadeniz Bölgesi’nde özellikle çay hasadının yapılacağı Rize, Trabzon, Giresun, Artvin’de çok daha fazla artarak ciddi sonuçlar doğurabilir.

Çay hasadı bayram sonrası başlayacak

Bu yıl çay hasadının Ramazan Bayramı’ndan sonra başlaması bekleniyor. Çay hasadı birinci, ikinci ve üçüncü sürgün olmak üzere yılda 3 kez yapılıyor. İklimle ilgili bir sıkıntı olmadığı zaman çay hasadının ilk sürgünü Mayıs- Haziran dönemi, ikinci sürgün HaziranAğustos döneminde ve üçüncü sürgün de Ağustos- Ekim döneminde gerçekleştirilir. Son yıllarda değişen hava şartlarına bağlı olarak hasat her yıl biraz daha gecikiyor. Bilmeyenler için hatırlatalım. Birinci sürgün yapılmadan ikinci, ikinci sürgün yapılmadan üçüncü sürgün çay hasadı yapılamıyor. Çünkü ilk sürgünde büyüyen çay yaprakları toplanıyor. Bu yapraklar alındıktan sonra çay bitkisi gelişimine devam ederek ikinci sürgün yapraklar büyüyor. İkinci sürgün yapraklar toplandıktan sonra üçüncü sürgün yapraklar büyüyor. İlksürgünle ilgili yaşanan sorun diğer süreçleri de olumsuz etkiliyor. Hasadın zamanında ve doğru yapılması bu nedenle büyük önem taşıyor.

İşçilere ödenecek ücret günlük 200 lira

Rize’de 2021 yılı çay hasadı öncesi çalışacak işçilere ödenecek günlük ücret (yevmiye) belirlendi. Rize Valiliği ilgili kurumların katılımı ile yaptığı toplantıda, 2021 ürünü yaş çay hasadında çalışacak işçilere ödenecek ücret günlük en az 250 kilo çay toplamak şartı ile yemek dahil 200 lira olarak belirlendi. Ayrıca kilo bazında yaş çay toplamak isteyen işçilere ise, topladıkları her kilo çay için 95 kuruş ödeme yapılması yönünde tavsiye kararı alındı.

Toplantıda, konaklama, yemek, çay toplama malzemeleri, konaklama yerinden çay bahçesine kadar yol masrafı bahçe sahibi tarafından karşılanması durumunda işçiye günlük net 175 lira ödenmesi önerildi. Özetle, Karadeniz’de çay hasadına günler kala, koronavirüs vakalarının artacağı endişesi yaşanıyor. Hasat döneminde vaka sayısının daha fazla artmaması, endişelerin giderilmesi için bugünden başlanarak gerekli testlerin yapılması, denetimlerin sıkılaştırılması, önlemlerin şimdiden alınması gerekiyor.