MSA’dan 7000’i aşkın eserlik kütüphane hizmeti

MEB’e bağlı özel bir eğitim kurumu olmasının yanı sıra İngiliz CTH, City&Guilds, İskoç SQA ve Pearson/Ed Excel uluslararası mesleki eğitim akreditörlerinden onaylı Türkiye’nin tek eğitim kurumu olan MSA; 7000’i aşkın kaynağın yer aldığı kütüphanesiyle eğitim anlayışındaki farkı bir kez daha ortaya koyuyor. 

Yalnızca MSA öğrencilerinin ve mezunlarının değil yurt içi ve yurt dışında eğitim gören, mutfakla ilgilenen herkesin yararlanabileceği, kilit altında tutulan nadir eserlere ve sektörle ilgili dünya genelinde basılan birçok kaynağa ev sahipliği yapan MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi, mutfak yolculuğuna çıkmış olanlar için çok özel bir durak…  

Kütüphanede gastronomi konularının yanı sıra işletmecilik, mimari, yetiştiricilik, seracılık, ziraat, beslenme ve sağlık, görgü kuralları, sofra düzeni ve sofra adabı, ilk yardım gibi farklı konuları da kapsayan kitaplar, danışma kaynakları ve süreli yayınlar da mevcut.

“Gastronomi dünyasının tamamını kucaklamayı hedefliyoruz”

MSA kapılarının açıldığı 2004 yılında, bir eğitim kurumunun olmazsa olmazlarının tespit çalışmasının yapıldığını, bu çalışmanın sonucunda bir kütüphane ve dokümantasyon merkezi oluşturulmasına karar verildiğini ifade eden MSA Yiyecek İçecek Danışmanı & Eğitmeni Osman Serim, “Dünya gastronomisinin tamamını kucaklamayı hedefleyen böyle bir eğitim kurumunun öğrencilerine fiziken sunabileceği fotoğraflara, ilham verebilecek tariflere ve benzeri kaynakları içeren bir dataya ihtiyacı vardı” diyor. Osman Serim, MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nin serüveni hakkında şu bilgileri veriyor:

“Kütüphane 2004 yılında oluşturulmaya başlandı. Kurulum aşamasında Leyla Akçağlılar, Sevim Gökyıldız, Filiz Hösükoğlu gibi çok değerli yiyecek-içecek dostları bize kitaplarını bağışladılar.  Onun dışında çok sayıda kitap, aylık ve yıllık olarak yayınlanan sektörel dergiler, müzayedelerden temin edilen tarihi menüler, satın alma formları, ambar girişleri gibi evraklar da dokümantasyon merkezinde toplandı. Merkezimizde kütüphanecilik konusunda üniversite eğitimi almış, Osmanlıca okuyup yazma yetisine sahip kişiler görev aldı. Şu anda 7000’i aşkın eserimiz mevcut. Bu eserlerden bir kısmı herkesin yararlanabileceği bir ortamda sergileniyor. Bunun dışında kilit altında tutulan nadir eserlerden oluşan bir koleksiyon da var. Türkiye’de gastronomi alanında benzer bir kütüphane yok. Dolayısıyla Türkiye’de konusundaki tek merkez. Söz konusu eserlerin üçte bir Türkçe olup neredeyse Türkiye’de bu alanda yazılmış bütün kitapları kapsıyor. Arşivimizin üçte ikisi ise çeşitli yabancı dillerde yazılmış eserler. Bir eğitim kurumu olmanın tüm gerekliliklerini yerine getirmek üzere öğrencilerimiz için iyi bir kaynakça oluşturmaya devam ediyoruz.”

Döneminin en önemli kaynakları “nadir eserler” koleksiyonunda 

Mehmed Kamil’in yazdığı ve 1844 yılında yayınlanan ilk yemek kitabı olan “Melceü't-Tabbahin - Aşçıların Sığınağı”, MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi Nadir Eserler Koleksiyonu’nun en nadide parçalarından. Kitapta; çorbadan kebap ve külbastıya, yahniden pilakiye, böreklerden sebze yemeklerine, salatalara, hoşaf ve şerbetlere varıncaya kadar 284 yiyecek ve içeceğin tarifi yer alıyor.

Mahmut Nedim'in 20. yüzyılın başında 1900 yılında yayınladığı “Aşçı Başı” kitabı da kütüphanenin en değerli eserlerinden. Mahmut Nedim'in tek eseri olan Aşçı Başı, 254 sayfadan oluşuyor ve 315 yemek tarifi içeriyor. Aşçı Başı'nın dili o döneme kadar yazılan yemek kitaplarına nazaran daha sade. Anadolu mutfağına daha fazla yer vermesiyle de çok özel bir yeri olan kitap; Bitlis, Muş, Erzurum, Harput Elazığ, Dersim, Çemişgezek, Tunceli, Diyarbakır, Kars gibi yörelerin yemek kültürüne dair harikulade tespitlerde de bulunuyor. 

Döneminde kadın hakları içinde büyük emek vermiş bir Osmanlı aydını olan Ulviye Mevlânzâde Civelek’in yazdığı “Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası” kitabı da Mütâreke döneminde basılmış ilk yemek kitabı olarak MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nde yer buluyor. Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası, 37 bölümden ve 248’i alafranga, 484’ü alaturka 732 tariften oluşuyor İlk bölümde, “beslenme nedir?”, “bünye, mizaç, yaş ve alışkanlıklara göre beslenme”, “gıda maddeleri; sindirim derecelerine göre yemeklerin sınıflandırılması”, “yemek adabı” gibi konulara yer veriliyor. İlk bölümü mutfakta bulunması gereken eşyaların listelendiği ikinci bölüm takip ediyor. Üçüncü bölümde ise batıdaki yemek adabı anlatılıyor. Bu bölümleri alaturka ve alafranga yemek tariflerinin ve çeşitli saklama tekniklerinin anlatıldığı bölümler takip ediyor.

MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nde bulunan bir başka nadide eser, Karekin Deveciyan tarafından 1915'te yazılmış olmasına rağmen hala başucu kitabı olma özelliğini yitirmeyen “Balık ve Balıkçılık”. Balıkçılığın destanı olarak kabul edilen, Türkiye'de balıkçılık konusunda yazılmış en temel eser olan Balık ve Balıkçılık; balık yataklarını, hangi balığın nereden ve nasıl avlanacağını tarif eden şema ve haritalarıyla da kendi döneminin öncü çalışmalarından.

Çağdaş gastronominin başyapıtları

MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi, nadir eserlerin dışında çağdaş gastronominin başucu kitaplarını içeren ulusal ve uluslararası pek çok çağdaş yayını da gastronomi tutkunlarıyla buluşturuyor.  Kütüphanenin 7290 eserlik arşivinde yer alan Türkçe ve İngilizce bazı kaynaklar şunlar:

Joël Robuchon tarafından yayına hazırlanan “Larousse Gastronomique - Dünyanın En Büyük Mutfak Ansiklopedisi”,  MSA Yayınları’ndan çıkan “1939'dan Günümüze Yazılı Kaynaklarda Yemek Kültürü Terimleri Sözlüğü”, dünyanın en iyi şeflerinden Massimo Bottura’nın yazdığı “Bread Is Gold”, The Cooking Lab'ın 20 kişilik ekibinin mutfak sanatlarında devrim yaratan çalışmalarını içeren “Modernist Cuisine: The Art and Science of Cooking: 5 Volume Set”.

MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi, pazar ve pazartesi günleri hariç her gün 09:00 – 18.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Üye olma, kitap ödünç alma, kitap iadesi, süre uzatma gibi hizmetlerden yararlanabilmek için kütüphaneye başvurulması yeterliyken kütüphanedeki bilgi kaynakları çerçevesinde araştırma yapmak isteyen kişiler yerinde okuma ve fotokopi hizmetlerinden yararlanabiliyor.