Hırvatistan’ın Dalmaçya kıyılarına ait eşsiz lezzeti Peka yemeği

Tülay Tunçer

Tarih boyunca, ateşin bulunmasından bu yana yemekler, toprak kapların yanı sıra demirin işlenmesiyle demir döküm kaplarla da ateş üzerinde pişirilmeye devam etti. Bu süreçte birçok alet edevat, teknik ve metot gelişti. Bu metotlara en güzel örnek, bizim de bildiğimiz sac metodunu, diğer adıyla bugün tanıtacağımız yemeğin de adı olan, Hırvatistan ve diğer bazı Balkan ülkelerinde de Peka metodu olarak bilinen yöntemi verebiliriz. Demir döküm tavalarda hazırlanan üstüne yine aynı malzemeyle yapılmış kapak kapatılan bu yemekte yemeği pişiren, kapağın tam üzerine konulan ateş közlerinin ısısıdır. Pişirme yönteminin yanı sıra pişirme kabı da aynı adla anılır. Ana ürün olarak bazen bir kuzu etinin, bazen bir mürekkep balığının özellikle patates gibi birçok sebzeyle ve sarımsak, baharatlar, zeytinyağı ve beyaz şarapla harmanlandığı ve sonrasında da yüksek köz ısısı altında birkaç saat kapağı kapalı şekilde pişirildiği mis kokulu bir yemektir. 

Kullanılan sebzeler ve etler, bugün çok çeşitlenmekte. Sunumuyla geleneksel yeme kültürünü de yansıtan bu yemek, sofraya pişirildiği kapla gelir, toplu olarak yenilir ve beraberliği temsil eder. Suyuna banmalık ekmeğin ve geleneksel Hırvat beyaz ve kırmızı şarabının eşlik ettiği Peka, yöre halkının pazar yemeklerinde ve festivallerinde başrol oynarken, aynı zamanda yabancı turistlerin damaklarına da hitap etmekte. Bu mükemmel lezzeti deneyimlemek için biraz sabırlı olmakta fayda var. Köz altında ağır ağır pişen bu mükemmel tat, tipik Hırvat yemeklerine en güzel örnek.