Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği tarafından kurulan WWOOF Türkiye/ TaTuTa Ekolojik Çiftlik Ziyaretleri (WorldWide Opportunities on Organic Farms Türkiye) güven ve takasa dayalı kültürel ve eğitsel deneyimleri teşvik ederek, sürdürülebilir bir küresel toplum inşa etmek için, gönüllüler ile ekolojik üreticileri birbirine bağlayan dünya çapında bir hareketin parçası.
Programın temeli olan gönüllü bilgi ve tecrübe takası, ekolojik tarım ve üretimle geçinen çiftçileri, bu konuda bilgili, deneyimli veya ilgi sahibi kişilerle arazide bir araya getiriyor. Ekolojik üretimin teknik, pazarlama, sosyal, çevresel boyutlarında bilgi/ilgi sahibi kişiler bu ziyaretlerde bilgi, deneyim ve/veya işgüçlerini paylaşırken, onların yiyecek, içecek ve barınma ihtiyaçları ev sahibi tarafından karşılanıyor. Ayrıca, gönüllüler hem sosyal bir kaynaşmaya hem de yereldeki gerçek deneyime dayalı bilgiye ulaşabiliyorlar.
WWOOF Türkiye/TaTuTa Ağı’na wwoofturkey.org sayfasından gönüllü olunabiliyor.
Dünya çapında bir ağ
1971 yılında İngiltere’de kurulan WWOOF dünyadaki ilk gönüllü turizmi ve kırsal turizm kuruluşlarından. Bugün WWOOF Ağı’na 130 ülkede 11 binden fazla ev sahibi ve 66 binden fazla gönüllü kayıtlı. WWOOF Türkiye ise TaTuTa (Ekolojik Çiftliklerde Tarım Turizmi ve Gönüllü Bilgi, Tecrübe Takası) adıyla 2004 yılında Buğday Derneği tarafından kuruluyor.
TaTuTa ekolojik yaşam hareketinin içerisindeki gruplar, bireyler ve farklı kültürler arasındaki iletişimi güçlendiriyor. Ekolojik üretimin öncelikle kırsal nüfus için, doğal döngülerle dost, sürekli bir yaşamsal kaynak oluşturması yönünde sağlıklı örneklerin oluşturulması ve çoğaltılmasını sağlıyor. Şehirde, topraktan uzak yaşayan insanların ekolojik çiftliklerdeki yaşamı deneyimleyerek, ekolojik yaşam ile ilgili sorumluluklarını içselleştirmesi ve günlük yaşamında daha fazla uygulamaya sokmasına yardımcı oluyor. İlk elden ekolojik yöntem, deneyim ve bilgi paylaşımı gerçekleşiyor. Doğa dostu üretim ve tüketim modelleri desteklenerek, toprak, hava, su kalitesinin, biyolojik çeşitliliğin, iklimlerin ve diğer doğal döngülerin sağlıklı bir şekilde devamına katkı sunuyor.
Nasıl dahil olabiliriz?
Bugüne kadar WWOOF Türkiye/TaTuTa çiftliklerinde, yurtiçi ve yurtdışından 5 binin üzerinde gönüllü, ev sahibi üreticilerle buluştu. 2021 yılı itibarıyla 79 ev sahibi sisteme kayıtlı. Her yıl ortalama 600 gönüllü çiftliklerde emek veriyor, bilgi ve tecrübe takası gerçekleştiriyor, kırsal yaşamı deneyimliyor. Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinin tamamına yayılmış ağda, ev sahiplerinin çoğu Ege ve Karadeniz bölgelerinde bulunuyor. Üretim faaliyetleri bölgeye göre çeşitlilik gösteriyor; zeytinden fındığa, çeşitli sebze meyveden tahıl, bakliyat ve işlenmiş ürünlere kadar her türlü üretim mevcut. Bazı çiftliklerde ayrıca ekolojik mimari, yenilenebilir enerji, doğa dostu temizlik gibi konularda da deneyim kazanmak mümkün. Bunların bir kısmı geleneksel yöntemlerle, bir kısmı organik sertifikasyon programı dahilinde, bir kısmı da permakültür gibi yaklaşımlarla yapılıyor. Sertifikası olmasa da ekolojik tarım ilkeleriyle üretim yapan, bilgi ve kültür takası programına dahil olmak isteyen her çiftlik, bahçe veya topluluk WWOOF Türkiye/TaTuTa’ya başvurabiliyor. Ortak noktaları tamamının zehirsiz, doğa dostu yöntemlerle üretim yapılıyor olması.
Ziyaretçiler, yani “gönüllüler”, günün en az yarısını ev sahibi çiftlik veya yerleşimlerden birinde işlere yardım ederek geçirirken ekolojik yaşam ve sürdürülebilir tarım hakkında bilgi ediniyor, konaklama ve yemek ihtiyaçları karşılanıyor. Tüm bunlar ev sahibi ve gönüllü arasında para alışverişi olmadan gerçekleşiyor.
Türkiye’deki çiftliklere yurtdışından daha fazla gönüllü ziyaretinin gerçekleştiği dönemin ardından, özellikle son 6 senedir yerli gönüllü başvurularında artış yaşanıyor. Her ülkenin kendi bağımsız yönetim sistemine sahip olduğu WWOOF Ağı’nın Türkiye ayağı 18 yıldır Buğday Derneği’nin sorumluluğunda işliyor.
Gönüllüler, WWOOF Türkiye web sayfasından (wwoofturkey.org) kayıt oluşturarak kendi ilgi alanlarına, beslenme tercihine, çocukla ve/veya evcil hayvanla ziyarete; çiftliğin faaliyet ve iş takvimine, üretim yöntemine, konaklama tipine ve tercih edilen ziyaret süresine göre profilleri inceleyip başvuruda bulunabiliyorlar. Program, tecrübesi ne olursa olsun, 18 yaş ve üzeri herkesin katılımına açık.
Türkiye’den diğer ülkelerdeki çiftliklere gitmek isteyenler ise, WWOOF Federasyonu’nun web sayfası (wwoof.net) üzerinden o ülkenin örgütüne gönüllü kaydı oluşturabiliyor.