Fatma SEÇKİN
Son aylarda lojistik sektörü ve gıda sektörü neredeyse yan yana anılır oldu. Hammadde fiyatlarındaki yükselişin yanısıra taşıma maliyetlerinin de artışı ithalat ve ihracatla ilgilenen işletmelerin öncelikli sorunları arasında yerini aldı.
Dünyada yeni bir dönem, Covid-19 salgını ile başladı. Bugüne kadar ki tüm krizlerin de ötesinde dünya ticaretine ve üretimine ciddi darbe vurdu. Dünya ekonomisine vurduğu darbenin yansımaları, küresel tedarik zincirinde yaşanan ciddi kırılmalar olarak karşımıza çıktı. Pandemi ile birlikte adeta yıldızı parlayan sektörler de oldu. Lojistik ve taşımacılık sektörü bunlardan en önemlisi, diyebiliriz.
Pandemide birçok sektör zor günler yaşarken, sağlık başta olmak üzere gıda, kimya ve e-ticaret, perakende sektörleri hızla yükselişe geçti. Bu sektörlerdeki yükseliş, lojistik sektörünün de yükselişinin kaynağı oldu. Uluslararası ve ulusal ticaretin sürdürülebilmesi adına lojistik ve taşımacılık sektörünün ne denli önemli olduğu bir kez daha gözler önüne serildi.
Pandemiyle birlikte ekonomik faaliyetlerin tamamında ciddi aksamalar yaşandığı söyleyen Intermax Logistics Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Çelikel, gastronomidergisi.com’a yaptığı açıklamada pandeminin ülke ekonomimize etkileri ve lojistik sektörünün bu zorlu zamanlarda nasıl bir yol izlediğini dile getirdi.
“Küresel ölçekte enflasyon tetiklendi”
Hammadde ve taşımacılık fiyatlarındaki artışa değinen Savaş Çelikel, “Pandemi ile mücadele kapsamında neredeyse bütün dünyada sokağa çıkma kısıtlamaları uygulandı. Ekonomik faaliyetlerin tamamında ciddi aksamalar yaşandı. Hammadde üretimi birçok ülkede durma noktasına geldi. Deniz taşımacılığında kullanılan konteynerlerin trafiği de çok yavaşladı. Oysa geçen yıl olduğu gibi bu yıl da yaz aylarında ekonomiler açıldı. Kapanma döneminde biriken talep birden arttı. Geçen yıl ayrıca sonbaharda Noel ve yılbaşı hareketliliği de konteyner kıtlığı yüzünden navlun fiyatlarını ciddi oranda artırdı. Yetersiz üretime yüksek navlun fiyatları da eklenince ham madde fiyatlarında da önemli artışlar görüldü. Bu fiyat artışları doğal olarak küresel ölçekte enflasyonu da tetikledi. TÜFE ABD’de yüzde 5, Almanya’da yüzde 2,5’e çıktı. ÜFE’deki artışlar da daha da keskin oldu. Çin’de üretici fiyatları 13 yılın en yüksek seviyesine ulaştı” dedi.
“Bazı firmaların üretiminde azalışlar yaşandı”
Yüksek navlun fiyatlarının faturasını öncelikle ithalat ve ihracat ağırlıklı çalışan üreticilerin ödediğine dikkat çeken Intermax Logistics Yönetim Kurulu Başkanı Çelikel, “Bazı firmaların üretiminde önemli azalışlar gerçekleşti. Üretimdeki azalmaya lojistik maliyetleri kanalıyla yaşanan fiyat artışları da eklenince zaten gelirleri düşen nihai tüketici de bu durumdan olumsuz etkilendi. Bu tablonun faturasını en ağır ödeyen sektörlerden biri de gıda sektörü oldu. BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel temel gıda ürünleri fiyatlarının geçen ay yıllık bazda yüzde 39,7 arttığını açıkladı. Dünyanın hemen her yerinde gıda fiyatlarındaki artışın önüne geçilemedi” diye konuştu.
“İşletmeler fiyat artışlarına gitmek zorunda kaldı”
Konteyner krizinin sadece ülkemizde değil tüm dünyada olumsuzluklara yol açtığını ve lojistiğin öneminin pandemiyle birlikte anlaşıldığını belirten Çelikel, “Özellikle düşük fiyatlı ürünler üreten şirketler ihracatta ve doğal olarak üretimde bazı zorluklarla karşılaştılar. Her şeye rağmen ihracatını gerçekleştiren kimi işletmeler ise fiyat artışlarına gitmek zorunda kaldı. Biz ise Intermax Logistics olarak ihracatçı ve ithalatçı firmalarımıza her türlü kolaylığı sağladık. Lojistikteki maliyet artışlarını yansıtmamaya ya da minimum düzeyde tutmaya gayret sarf ettik. Nerde bir zorlukla karşılaştıysak hızlı çözümler geliştirerek başka alternatif yollar bulduk. Bu arada konteyner kıtlığı kimi zaman da Türk ihracatçısına olumlu yansıdı. Özellikle Avrupa, Kuzey Afrika ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerine yakınlığımız nedeniyle bu bölgelere ihracatımızda önemli artışlar kaydedildi. Çin ya da Uzak Doğu’daki diğer ülkelerden taşıma süreleri uzayınca, birçok tedarikçi siparişlerini Türkiye’deki firmalara vermeye başladı. Lojistikteki en önemli unsurun “güven” ve “hız” olduğunun bilincindeyiz. Bu nedenle organizasyon yapımızı en iyi şekilde kurgulayarak tüm hizmetlerimizde bu ilkeleri gözettik. Bununla birlikte pandemi sürecinde de yatırımlarımızı ve teknolojik alt yapımızı sürekli güncel tutmaya çalışarak müşterilerimize kaliteli bir hizmet sunmaya çalıştık” diye konuştu.