Her yıl 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde kadınların haklarına, uğradığı hak ihlallerine dikkat çekmek için çeşitli etkinlikler ve farkındalık çalışmaları yapılıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son verilere göre Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilen kadınların oranı yaklaşık yüzde 30. Adaylarla işvereni bir araya getiren uygulama 24 Saatte İş, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesi kadınların iş hayatında karşılaştığı zorluklarla ilgili bir anket düzenledi. Buna göre, ankete katılan kadınların yüzde 77’si maaş konusunda dezavantajlı olduğunu söylerken, yüzde 82’si ise iş arama sürecinde kendini güvende hissetmediğini belirtiyor.
Kadınların iş hayatında kalma süresi ortalama 19 yıl
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son veriler olan hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; 2019 yılında, Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranı yüzde 45,7 oldu. Bu oran kadınlarda yüzde 28,7, erkeklerde ise yüzde 63,1. 2019 yılında hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranının yüzde 26,7, erkeklerin istihdam oranının ise yüzde 87,3 olduğu görüldü. Bu verilere göre, 2019 yılında çalışma hayatında kalma süresi kadınlarda 19,1 yıl, erkeklerde 39,0 yıl oldu.
İş arama sürecinde zorlanıyorlar
24 Saatte İş, kadınların iş hayatında karşılaştığı zorluklarla ilgili bir anket düzenledi. Ankete katılan kadınların yüzde 80’i çalışmadığını ifade etti. Yüzde 93’ü ise iş aradığını belirtti. Ankete katılanların yüzde 67’si kadınların iş hayatında dezavantajlı konumda olduğunu düşünüyor. Yüzde 77'si “maaş konusuna dezavantajlıyım” derken, yüzde 85'i terfi konusunda dezavantajlı olduğunu söylüyor. Yüzde 75'i dezavantajlı konumda olmanın sektörden sektöre değiştiğini söylerken, yüzde 94'ü iş arama sürecinde zorlandığını belirtti. Kadınların yüzde 82’si ise iş arama sürecinde güvende hissetmiyor.
“Kadınların iş hayatındaki zorlukları iş arama sürecinde başlıyor”
Kadınların karşılaştığı zorlukların daha iş arama sürecinde başladığını fark ettiklerini belirten 24 Saatte İş’in kurucu ortağı Gizem Yasa, şunları söyledi:
“24 Saatte İş’i ilk kurduğumuzda kadınların iş arama süreçlerinde hiç konuşulmayan bir gerçek olduğunu fark ettik. Hizmet sektöründe iş arayan kadınların karşılaştığı zorluklar daha iş arama sürecinde başlıyordu. İlan veren erkeklerin tacizleriyle karşılaşan kadınlar, iş bulmak için hiçbir platforma güvenemiyordu. Bu yüzden 24 Saatte İş’in kadınların rahatlıkla iş arayabilecekleri bir platform olması için teknoloji kasını kullanarak sürekli yeni çözümler ürettik. Bu sayede Türkiye'de istihdama katılabilecek durumda olan kadınların yüzde 30'u iş gücünün içindeyken 24 Saatte İş'te bu rakam yüzde 45 oldu. Yine bu sayede 24 Saatte İş üzerinden 240 bin kadın iş sahibi olurken bunların 23 bin tanesi ilk işlerini 24 Saatte İş sayesinde buldu. Uygulamadaki kadın-erkek dengesini ve güven unsurunu büyüyen ölçeğe rağmen hep önceliklendirdik.”
‘Uyku modu’ özelliği devrede
24 Saatte İş’in iş arayan kadın adaylar için oluşturduğu özel uygulamalardan da bahseden Yasa, şöyle konuştu:
“24 Saate İş olarak kadınların iş arama süreçlerinde maruz kaldığı taciz olaylarını önlemek için ‘uyku modu’ özelliğini devreye aldık. Bu mod sayesinde uygulama üzerinden iş arayan kadınlar isterlerse ‘uyku modu’ özelliğini devreye sokarak akşam 21.00 ile sabah 08.00 saat aralığında işverenden mesaj almamayı tercih edebiliyorlar. Gönderilen mesajları bu saatler dışında görüntüleyebiliyorlar. Ayrıca, yapay zekâ kullanarak yarattığımız algoritma sayesinde sisteme gelen şirketlerle ilgili pek çok veri sistem tarafından analiz ediliyor. Problem olma ihtimali tespit edilen şirket anında sistem dışı bırakılıyor. İşverenler kadınlara rahatsız edici mesajlar attığında yapay zekâ sistemi tarafından otomatik olarak tespit ediliyor. Bu işveren anında sistem dışı bırakılıyor. Böylelikle, kadın adayların rahatsız edici bir durumla karşılaşmadan potansiyel sorunların önüne geçilmesi hedefleniyor. İş bulma konusunda 24 Saatte İş’e güvenen kimsenin isteğini geri çevirmeden ben de hep bizzat süreçlerin içinde yer aldım ve almaya da devam ediyorum. 24 Saatte İş olarak kadınların güvenle iş aramalarını sağlamaya devam edeceğiz. İnanıyoruz ki kadınlar iş hayatında haklarını alabildikçe ve çalışma koşulları iyileştikçe kadınların işgücündeki oranı da giderek artacaktır.”