2020’ye kadar istikrarlı şekilde büyüyen yeme içme sektörü için pandemi tam anlamıyla kâbus olmuştu. Pandeminin ilk dönemlerinde geçici olarak kepenk kapatan binlerce işletme hastalığın etkisini artırması ve sokağa çıkma yasaklarının uzatılmasıyla birlikte kalıcı olarak kapılarına kilit vurmak zorunda kalmıştı. 2021 yılı Haziran ayından itibaren sokağa çıkma yasaklarının kademeli olarak kaldırılmasıyla birlikte ise sektörde yeniden hareketlilik başlamıştı. Geçici olarak kapananlar yeniden açılırken yeme içme sektörüne ilk defa girenler de olmuştu.
2022’de açılan restoran sayısı 5 bini geçti
Pandemi yasaklarının tamamen kaldırıldığı 2022’de ise açılan restoran sayısında da önemli artış yaşandı. Turizmin eski günlerine dönmeye başladığı 2022’de Türkiye genelinde anonim, limited ve gerçek kişi işletmesi olarak kurulan lokantaların toplam sayısı 5 bin 215 oldu. Bu sayı 2020’de 4 bin 363, 2021’de ise 4 bin 330’du.
Artış trendi 2023 Ocak ayında da devam etti
Açılan lokanta sayısındaki artış 2023 Ocak ayında da devam etti. Bu yılın Ocak ayında Türkiye genelinde 507 lokanta kuruldu. 2022’de bu sayı 415, 2021’de 327, 2020’de ise 524’tü. Kapanan şirketlerin sayısına bakıldığında ise bu yılın Ocak ayında 157 lokanta kapanırken 2022 Ocak’ta 100, 2021 Ocak’ta 131, 2020 Ocak’ta da 219 lokanta kapanmıştı.
Kapanışlar da arttı
Koronavirüs etkisinin zirve yaptığı 2020 yılında kapanan lokantaların sayısı da ciddi şekilde artmıştı. Pandeminin ardından lokanta açılışlarındaki artışa paralel olarak kapananların sayısı da yükseldi. 2020’de bin 733 lokanta kapanırken 2021’de bin 418, 2022’de ise bin 737 lokantanın kapanışı yapıldı.
Kurulan her 100 şirketten ortalama 3’ü lokanta!
2022’de en çok kuruluşu yapılan faaliyet arasında lokantaların oranı da belli oldu. 2022’de kurulan anonim şirketlerin bin 499’u (toplam içindeki payı yüzde 8.42) bilgisayar programlama faaliyetleri, bin 309’u (toplam içindeki payı yüzde 7.35) ikamet amaçlı ya da ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, 746’sı (toplam içindeki payı 4.19) oldu. 2022’de lokanta ve seyyar yemek hizmet faaliyetleri ile ilgili de 389 anonim şirket (toplam içindeki payı 2.19) kuruldu.
2022’de kurulan limited şirketlerin 9 bin 536’sı (toplam içindeki payı yüzde 7.79) ikamet amaçlı ya da ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatıyla ilgili oldu. Aynı dönemde belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki toptan ticaretle ilgili 5 bin 652 şirket (toplam içindeki payı 4.62), lokanta veya seyyar yemek hizmet faaliyetleriyle ilgili de 4 bin 231 şirket (toplam içindeki payı yüzde 3.46) kuruldu.
2022’de kurulan gerçek kişi ticari işletmeleri kapsamında lokanta veya seyyar yemek hizmet faaliyetleriyle ilgili 595 şirket kuruldu. 2022’de gerçek kişi ticaret işletmelerinin yüzde 2.20’si lokanta hizmetleriyle ilgiliydi.
Kapanan her 100 şirketten 3-4’ü lokanta
2022’de en çok şirket kapanışı olan ilk 10 faaliyet de istatistiklere yansıdı. Buna göre 2022’de kapanan anonim şirketlerin yüzde 3,29’unu restoran ve lokantalar oluşturdu. Aynı dönemde kapanan limited şirketlerin yüzde 4.44’ünü, gerçek kişi ticari işletmelerinin ise yüzde 3.24’ünü restoran ve lokantalar oluşturdu.
İstanbul’da turizm işletme belgeli restoran sayısı 521’e yükseldi
2022 yılında İstanbul’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan turizm işletme belgeli restoran sayısı arttı. İstanbul’da 2021 sonu itibariyle 150 bin 874 oturma kapasiteli 488 bakanlık turizm işletme belgeli yeme içme tesisi vardı. 2022 sonunda turizm işletme belgeli yeme içme tesisi sayısı 521’e bu restoranların oturma kapasitesi ise 155 bin 312’ye yükseldi. Mega kentte 2626 oturma kapasiteli 5 yatırım belgeli yeme içme tesisinin inşaatı sürüyor. İstanbul’da Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli tesislerin türlerine göre dağılımı şöyle: Gastronomi işletme belgeli tesis sayısı: 99, Günübirlik tesis: 16, 1. Sınıf lokanta 139, 2. Sınıf lokanta: 32, Lüks lokanta: 1, Özel tesis 207, Yüzer tesis: 24